Ieder jaar op 2 februari, veertig dagen na Kerstmis. Bij de 'Presentatie van Christus in de Tempel' herdenken de orthodoxen en rooms-katholieken dat Maria, de moeder van Jezus, naar de tempel ging voor het verplichte offer na de geboorte van haar zoon. In het oude Israël was het gebruik dat moeders zich in de tempel zuiverden, veertig dagen na de geboorte van hun kind. Ze offerden bij deze gelegenheid een lam en twee duiven.


Voor de kalenderhervorming van 1969 heette het feest in katholieke kring: Maria Lichtmis (ook 'Candlemas').Gebruiken

Op Maria Lichtmis worden traditioneel kaarsen gewijd en een kaarsenprocessie gehouden vóór de mis; vandaar de naam lichtmis. In veel talen verwijst de naam van het feest rechtstreeks naar kaarsen: (Zweeds: Kyndelmisse, Frans: Chandeleur).


Het is tevens de traditie dat er op Maria Lichtmis pannenkoeken gegeten worden. Dit wordt uitgedrukt in het gezegde: Er is geen vrouwtje nog zo arm, of ze maakt haar pannetje warm. al heeft het woord 'pannetje' in het oud Nederlands taalgebruik ook nog een seksuele bijbetekenis.

Patroonsfeest

Lichtmis is ook de datum van het patroonsfeest van de Katholieke Universiteit Leuven, waarvan Maria de patroonheilige is: de Sedes Sapientiae.