Urre grond oawtpoewle

Je perceel grond afpalen

Zoe joent da bè o.s gezeid

Het Herks is sterk verwant met het dialect van Alkens (Alkers?) en behoort tot de groep Lonerlandse dialecten. In december 2012 verscheen het ialectboek:Zoe joent da bè o.s gezeid, uitgegeven door de Dialectvereniging Veldeke Lonerland van Alken. Het omvat meer dan 1.000 gezegden en spreuken, aangevuld met benamingen van plaatselijke fauna en flora, terminologie uit het dagelijkse leven en een uitgebreide woordenlijst.  
Gezien het dialect van Alken en Sint-LambrechtsHerk nauwelijks verschilt nemen we graag de gelegenheid te baat om hiervan enkele uittreksels bekend te maken, met instemming van de verantwoordelijke uitgevers. De gemeenten Borgloon, Wellen, Heers, Alken en Sint-Lambrechts-Herk, Diepenbeek en Kortessem vallen in deze dialectcluster.


Hoe lees of schrijf je een dialect? 
 (er bestaan geen opgelegde schrijf-of spellingsregels voor dialect)
1. De plaatsing van een punt (.) na een klinker betekent dat de klinker dient uitgesproken te worden als een open lettergreep. 
2. De plaatsing van een streepje (-) kan twee betekenisen hebben:•     Tussen klinkers geplaatst verduidelijkt het de leesbaarheid : vb di-je (die) ; anders zou het een lange ij-klank zijn
•     Achter een klinker wil zeggen dat de klinker dient “gerokken” te worden zoals bv in “pro-nsele” (= bedelen)
1. De “ou” of “au” klank wordt steeds als “au” geschreven.
2. De scherpe “ij”klank wordt geschreven 
 als “è”( zoals in het franse règle) 
3. De doffe “e” -klank wordt geschreven  als “ue” (zoals mus)
4. De “g” en “ch” wordt geschreven  zoals in het Algemeen Nederlands

Dialekt Verklaring
Hèd-je al teing (ge)kreige? heb je al een bericht ontvangen?
Hi-je rui-rt wei e blaowd op ne baum Hij bibbert en beeft
Iech hueb bè de poepers gezi-jte Ik heb schrik gehad
Iech hueb miech verdoild ik heb me vergist
Iech zallem huebbe Ik krijg hem wel te pakken
Immand aowngoin wei nen hond Iemand onbeschoft te woord staan
Koakele kan allemaan ma ei-jer leggen is de kunst kletsen kan iedereen, maar resultaten boeken, da's nog wat anders
Lelleke kroemen djanter Vervelende dwarskop
Lets(s)aof klazaure Iets snel en erg slordig afwerken
Mondgéngig Het eten is net goed, niet te koud niet te warm
Ne kér of eintig Meerdere keren
Rezenéére Gezellig met elkaar praten
Schauwmojer schoonmoeder
Urre grond oawtpoewle Je perceel grond afpalen
Van urren toewet maoke opspelen
Vrollie Vrouwen
Weizevrauw Vroedvrouw
Wiechter Kinderen
Ziet moar da nie aoawtruetst Zie maar dat je niet uitglijdt
’n Vlueg een ondernemend jong meisje